رشد فناوریهای پاک چین؛ چالش بزرگ اقتصاد غرب!
به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر و بر اساس گزارشی از فایننشال تایمز، در حالی که جهان به سمت کاهش انتشار گازهای گلخانهای و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر حرکت میکند، چین به عنوان نیرویی بیرقیب در تولید فناوریهای پاک ظاهر شده است. این کشور با حمایتهای دولتی گسترده و سرمایهگذاریهای عظیم در صنایع سبز، جایگاه خود را به عنوان بزرگترین تولیدکننده باتریهای پیشرفته، پنلهای خورشیدی و خودروهای برقی تثبیت کرده است. این رشد سریع، به ویژه در زمینه فناوریهای پاک، چالشی جدی برای کشورهای غربی ایجاد کرده است که به دنبال کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و تقویت صنایع سبز خود هستند.
ال گور، معاون سابق رئیسجمهور آمریکا و رئیس شرکت سرمایهگذاری سبز Generation Investment Management، در مصاحبهای به نگرانیهای خود درباره حمایتهای دولتی چین از فناوریهای پاک اشاره کرده است. او معتقد است که این حمایتها، که اغلب از طریق وامهای با نرخهای بسیار کمتر از بازار انجام میشود، رقابت منصفانه را تحت تأثیر قرار داده است. گور هشدار میدهد که این روند میتواند تهدیدی استراتژیک برای رقابت اقتصادی در صنایع آینده باشد.
در حالی که چین برخی از یارانههای سبز خود را کاهش داده است، همچنان حمایتهای دولتی به میزان قابل توجهی ادامه دارد. به عنوان مثال، شرکت خودروسازی برقی BYD در سال ۲۰۲۲ حدود ۱.۶ میلیارد یورو یارانه دریافت کرده است. این در حالی است که دولت بایدن تعرفههای سنگینی بر واردات محصولات فناوری پاک چین، از جمله خودروهای برقی و پنلهای خورشیدی، اعمال کرده است و اتحادیه اروپا نیز در پی وضع تعرفههایی تا سقف ۴۸ درصد بر خودروهای برقی چینی است. با وجود این نگرانیها، چین به عنوان بزرگترین تولیدکننده فناوریهای پاک در جهان، نقشی کلیدی در تامین نیاز جهانی به محصولات سبز ارزان و در مقیاس وسیع ایفا میکند. این تناقض میان نیاز به تجارت منصفانه و نیاز جهانی به تولید انبوه محصولات سبز، یکی از چالشهای اصلی سیاستگذاران غربی است.
در حالی که چین به سرعت در حال پیشرفت در زمینه فناوریهای پاک است، آمریکا و اروپا نیز تلاشهایی برای تقویت این بخش انجام دادهاند. قانون کاهش تورم ایالات متحده که شامل ۳۷۰ میلیارد دلار حمایت از صنایع سبز است، یکی از این تلاشهاست. اما همچنان آمریکا در تغییر ترکیب سرمایهگذاریهای انرژی خود از سوختهای فسیلی به انرژیهای پاک، به مراتب کندتر از چین و اروپا عمل کرده است. به عنوان مثال، در چین به ازای هر ۱ دلار سرمایهگذاری در سوختهای فسیلی، ۳.۲۰ دلار در انرژیهای پاک سرمایهگذاری شده است، در حالی که در اتحادیه اروپا این نسبت ۱۰.۹۰ دلار به ۱ دلار است. اما در آمریکا، این نسبت تنها ۱.۲۳ دلار است که بسیار کمتر از میانگین جهانی ۱.۸۰ دلار است.
در مجموع میتوان گفت، رشد چشمگیر چین در فناوریهای پاک، چالشی جدی برای رقابت اقتصادی جهانی ایجاد کرده است. در حالی که جهان به شدت به محصولات سبز ارزان نیاز دارد، سیاستگذاران غربی باید راهحلهایی برای مقابله با حمایتهای دولتی چین و حفظ رقابت منصفانه در بازارهای جهانی پیدا کنند. آینده رقابت اقتصادی در صنایع سبز به شدت به تصمیمات استراتژیک کشورها در این زمینه وابسته است.